İskandinav Dinleri
-
M.S. 9.-10. yüzyıllarda Hıristiyanlığı kabul edene kadar İskandinav halklarının bağlı oldukları dinsel gelenek, çoktanrıcı ve pagan bir yapı arzetmekteydi. İskandinav dinerlinin tanrılarına ilişkin anlatılara Edda destanı gibi metinlerde rastlanmaktadır. Eski İskandinav halkları çeşitli tanrı gruplarına inanırdı. Bunlardan Aesir denilen grup Odin, Frigg, Thor, Balder ve Tyr gibi belli başlı tanrılardan oluşmaktaydı. İkinci bir grubu oluşturan Vanir ise Njord ve çocukları Freyr ve Freyja gibi tanrısal varlıklardan oluşmaktaydı. İnanılan tanrılar arasında en üstünü her şeyin hâkimi olduğu düşünülen Odin’di. İnsanların kaderlerine hükmeden eşi Frigg ve çocukları ile tanrılar panteonun başında yer alırdı. O, tanrıların babası olarak da adlandırılırdı. İki keçi tarafından çekilen bir arabaya binen tanrı Thor ise gücün sembolüydü. Bunlardan başka bilge tanrı Baldur, rüzgârlara hükmeden Njord ve çocukları Freyr ve Freyje de önemli tanrısal varlıklar arasındaydı.
Önceleri tanrılarına açık alanlarda tapınan Eski İskandinav hakları sonraları tapınaklar inşa ettiler. Tapınaklarda tanrılar için sunulan kurbanlar oldukça önemliydi. Hayvan kurbanları yanında zaman zaman insan kurbanlarının da sunulduğu söylenmektedir. Kurban olarak sunulan insanlar genelde köle ve esirlerdi. Yılda üç büyük bayram kutlanırdı. Bunlardan ilki güneş adına kutlanan Yul bayramıydı; ikinci yeryüzü için üçüncüsü ise yüce tanrı Odin adına kutlanırdı. İskandinav dini geleneğinde tapınaklarda tanrıların hizmetçisi olan rahipler dışında kâhin ve büyücüler de oldukça önemliydi. Kehanet ve büyüde özellikle kadınların ayrı bir yeri vardı. Elbiseler üzerine yapılan sihirlerin giyen kişiyi kötülüklerden koruyacağı ya da yok edeceği düşünülürdü. İskandinav dini geleneğinin uzantılarını haftanın günlerinin isimleri (Thursday, Friday gibi) konusunda olduğu gibi Batı dillerinde görmek mümkündür.
