Moses Maimonides ve İnanç Esasları

[phi]

Yahudilikte bütün Yahudi cemaatlerinin üzerinde mutabık olduğu bir amentüden söz edilemez. Ancak Hz. Musa’ya vahyedilen On Emir hükümlerinin özellikle ilk kısmı insanların Tanrı ile temasını düzenleyen telkinler içermektedir. Ancak 12. asırda bir Yahudi inanç manifestosu tasarlanmıştır. Yine üzerinde bütün Yahudilerin mutabık olduğu söylenemeyen bu inanç esasları Moses Maimonides tarafından düzenlenmiştir.

Yahudi filozofu Moses Maimonides (1135-1204) Yahudi felsefi düşüncesinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Maimonides Plato ve Aristo felsefesini kutsal metin geleneğine uygulamıştır. Maimonides Yahudi teolojisinin temelini ifade eden on üç maddelik Yahudi inanç esaslarını ihdas etmiştir.

1. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradan yaratılmış olan her şeyin Yaradanı ve Hükmedenidir. Sadece O yarattı, yaratır ve yaratacaktır.
2. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradan Tek'tir, O'ndan başkası yoktur ve sadece O bizim Tanrı'mızdır; hep vardı, var ve var olacak.
3. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradan'ın bedeni yoktur ve maddenin tüm özelliklerinden berîdir ve O'na hiçbir (fiziki) kıyaslama yapılamaz.
4. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradan ezeli ve ebedidir.
5. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradana ve sadece O'na dua etmek
   caizdir, O'ndan başkasına dua etmek caiz değildir.
6. Tam bir imanla inanırım ki, peygamberlerin tüm sözleri doğrudur.
7. Tam bir imanla inanırım ki, rahmetle andığımız, Önderimiz Moşe’nin peygamberliği gerçektir ve O kendisinden önceki ve sonraki peygamberlerin en büyüğüdür.
8. Tam bir imanla inanırım ki, artık bizim olan Tora rahmetle andığımız, Önderimiz Moşe’ye verilenin aynıdır.
9. Tam bir imanla inanırım ki, Tora değiştirilmeyecek, Adı Kutsal olan Yaradan
   asla başka bir Tora göndermeyecektir.
10. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradan insanın her yaptığını ve
    her düşüncesini bilir, zira "Hepsinin yüreğini şekil veren, tüm yaptıklarını anlayan O'dur" (Mezmurlar 33:15).
11. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradan emirlerine uyanı ödüllendirir, karşı geleni cezalandırır.
12. Tam bir imanla inanırım ki, Mesih gelecektir; ve gelişi gecikmiş olsa da, her gün
    onun gelişini beklerim.
13. Tam bir imanla inanırım ki, Adı Kutsal olan Yaradan dilediği zamanda ölüleri ayağa kaldıracak, O'nun adı ilelebet övülecektir.

Yahudilik en açık olarak Yahudi halkının seçilmişliği ve bu seçilmiş halka karşı Tanrı’nın iradesinin bir bildirgesi olarak Tora metni çerçevesinde tanımlanabilmektedir. Bu iki
inanç konusunun merkezinde ise Tanrı yer almaktadır. Dolayısıyla Yahudiliği en iyi tanımlama şekli, Yahudiliğin Tanrı, seçilmiş kavim (İsrail) ve Tora inancı çerçevesinde tanımlanmasıdır.