Hinayana Budizmi
-
Hinayana Pali kanunlarının temel prensiplerini takip etmeyi önerir. Bu nedenle Hinayana, en erken dönem Budizmi ile ilişkilendirilir. Hinayana taraftarları Gautama’nın dört hakikat ve sekiz dilimli yoluna yaptığı vurgu ile Mahayana’dan uzaklaşmaktadır. Zira Mahayana evrensel bir kabule mazhar olması için Buda’nın ezoterik doktrinini yeniden yorumlamanın gerekliliğini ifade etmektedir.
Hinayana ve Mahayana mezhepleri özellikle ahlak felsefesi bağlamında oldukça radikal bir ayrışmaya gitmiştir. Mahayana kişisel bir tanrıyı kabul eder ve bu nedenle yüksek bir kudrete yönelik itaat çerçevesinde sosyal adalet ve yardımseverlik anlayışlarına yer verir. Hinayana ise insanın dışında ve üzerinde herhangi bir tanrı kavramını kabul etmemekte ve bu nedenle mantıksal olarak bizzat bireyin kendi iç dünyasıyla ilgilenmektedir. Hinayana mezhebine göre kişinin yegâne sorumluluğu yeniden doğuş dairesinden kurtulup nirvanaya ulaşmaktır.