değiştirelim

nejdet evren

Ata sözleri bizlere bir olgu hakkında düşünme ve dğerlendirme şansı tanır. Bunlar içerisinde benimsemediklerimiz ve değiştirmek istediklerimiz olamaz mı? Olabilir diye düşünüyorum. Örneğin;
..

"ağaç yaş iken eğilir"
hayır değiştiriyoruz
"ağaç yaş iken düzeltilir"
...
2."Yalancının mumu yatsıya kadar yanar"
değiştiriyoruz
"yalancının mumu yandığı an söndürülmez ise bir daha sönmez"
..
3."oku oku adam oll baban gibi, eşek olma"
değiştiriyoruz
"oku oku adam ol baban gibi, aptal olma"
...

@nejdet-evren Neden değiştiriyoruz ki?

1- "ağaç yaş iken eğilir"
2-"Yalancının mumu yatsıya kadar yanar"
3-."oku oku adam ol baban gibi, eşek olma" sözlerinin ifadelerinde ki yanlışlık nedir ki değiştirme ihtiyacımız olsun?

nejdet evren

@mor-ve-ötesi , yanıtları içinde dostum...

nejdet evren

4-''Sırtında sopayı, karnında sıpayı eksik etme''

Değiştiriyoruz;

Karnından çıktığını sırtına al ki, insan olasın...
../

5-" atı atın yanına bağlarsan ya huyundan ya da suyundan çeker"
değiştirelim,

atı atın yanına bağlarsan hem huyundan hem de suyundan çeker...
../.

6-" balık baştan kokar"

değiştirelim

balık bozulmadıkça kokmaz...

nejdet evren

''üzümü ye, bağını sorma''
../.
Üzüm bağsız, bağ kimliksiz olmaz; bağını bilmediğin üzümü yeme

TENTEN

"İşleyen demir ışıldar."

İşleyen demir aşınır.

bagimsizkoala

@nejdet-evren
Ben bu görüşünüze katılmadığımı belirtmek için yazmak istedim. Zamanında yaşamış görmüş kişilerin fikirleri sonucunda oluşan kalıplaşmış ifadelerdir. Örnek olarak, balık baştan kokar ifadesi bence doğru çünkü TDK anlamı olarak baktığımızda "Yapılan bir işte aksaklığın başta olanlardan kaynaklandığını anlatan bir sözdür. Yani aksaklığın asıl nedeni baştadır anlamında kullanılır." ifadesi yer alır. Bir olayın baştan beridir yanlış olduğunu bize söyler. Fakat sizin değiştirmenize göre balık bozulmadıkça kokmaz çok farklı yerlere giriyor. Evet mantıken bozulmayan bir şey kokmaz. Ama atasözünde verilmek istenen mesajı alıp götürüyorsunuz. Nihayetinde bir uyarı söz konusu iken uyarıya gerek kalmadan tam zıttı anlamında bir şey öne sürmüş oluyorsunuz. Bu gibi yazdığınız örnekleri değiştirmek kültürümüzü yok ediyor. Bu kendimce bir düşünceydi.

nejdet evren

@bagimsizkoala , teşekkür ediyorum. kültürümüz ile çatışmaya girdiğimizde kendi yargımızı oluşturmamız gerekir yoksa sürüleşmekten kurtulamayız. mesela, "kızını dövmeyen dizini döver, sırtından sopayı karnında sıpayı eksik etmemek gerek" ana/ata sözleri ne kadar cinsiyetçi ne kadar aşağılayıcı ve ne kadar da ilkel dönemden kalma kadın sömürüsünün erk zihniyetçe özendirilmesini içermektedir. bunu bir kültür meselesi olarak ele almak onu sadede ekonomik-politik-tarihsel içeriğinden ayırarak masumlaştırmaktan başka bir anlam içermeyecektir. bu nedenlerle ben de sizin eleştirilerinize katılamayacağım...

bagimsizkoala

@nejdet-evren Sizi tanımıyorum yargı ve değerlerinizi bilmiyorum fakat kendinizle baş başa kaldığınızda veya hayatın içinde olduğunuz bir anda genel olarak toplumdan hep aykırı mı hareket ediyor buluyorsunuz kendinizi? Sürüleşmek diyorsunuz ya ben kendimce sürü psikolojisini doğru bulmuyorum orası ayrı ama bahsettiğiniz atasözleri yıllar boyunca süregelmiş bir olgudur. "Kızını dövmeyen dizini döver" sizin burada bahsettiğiniz zihniyete erişmek için samanlıkta iğne aramaya benzer bir durum. Eleştirmek için eleştiri aramak gibi. 100 kişiye sorsanız belki 10 tanesi filan sizin gibi düşünür. Bakın amacım seviyesiz bir tartışma yaratmak değil. Tartışmak seviyeli ve amacına uygun olduğunda çok keyifli oluyor. Beni yanlış anlamanızı istemem. Lakin geçmişten günümüze kadar gelen çoğu olguları yitirmek üzereyiz. Bırakın da atasözlerimizi masallarımızı efsanelerimizi vs yitirmeyelim. Atasözü, öğütler veren kin gütmeyen ifadelerdir.

nejdet evren

@bagimsizkoala , ben eleştiriye açığım, polemiğe girmek tarzım değil. Farkındaysanız teşekkür ederek başladım.
Aynı düşünceleri paylaşmıyor olsak bile düşünce özgürlüğünü savunabilecek kadar kendimizden emin olmalıyız. Sizin de eleştiriye açık olduğunuzu düşünerek karşı görüşümü açıkladım..sürüleşmeyi toplumsal olarak algıladığımı da vurgulamak isterim..