Cayinizm

[phi]

Caynizm’de yaratıcı bir tanrı inancı yoktur. Bu açıdan Caynizm bir din olmaktan ziyade bir yaşam felsefesi veya davranış rehberi olarak tanımlanır.

Caynizm’in özü beş büyük yemine bağlılıktır:

• ahimsa, hiçbir canlı varlığı öldürmemek ve yaralamamak;

• satya, sadece hakikati söylemek;

• asteya, çalmamak ve aç gözlü olmamak;

• brahmacharya, bekaret ve bütün duyusal hazlardan feragat etmek;

• aparigraha, dünyevi tecrübelerden dolayı mutlu olmamak ya da üzüntü duymamak.

Caynizm’in bir diğer inanç özü, bir kimsenin ahimsa olan ilişkisidir. Ahimsa bütün yaratıkların canlı ruh taşıdıkları ve bu nedenle onlara saygılı davranılması gerektiğidir.

Caynalar için monoteistik binlerden farklı olarak tek bir yaratıcı tanrı inancı yoktur. Caynizm’de, antik Greko-Roman inancında olduğu gibi herhangi bir tanrılar panteonu inancı da yoktur. Caynalar için daha ziyade tirthankara inancı söz konusudur. Tirthankara, ilahi mükemmelliğe ulaşmış ve bu suretle adanmışlık ve ibadetin değerine vakıf olmuş kişi demektir. Esasen Caynalar bütünüyle iyi ve her şeyi bilen tek bir yaratıcı tanrı olabileceği düşüncesini reddederler. Caynalar için dünyada kötülüğün var olması yaratıcı bir tanrının var olmadığının delilidir.