A Posteriori Bilgi

[phi]

Duyu deneyinden türetilen, duyu deneyi aracılığıyla kazanılan bilgi.

Buna göre, bir kimsenin bir şeyi a posteriori olarak bilmesi, o kişinin bildiği şeyi dünyanın bir parçası olarak, gerçeklikte varolan bir şey olarak duyulanyla tecrübe etmek suretiyle bilmesi anlamına gelir. A posteriori bilginin doğruluğuna ya da yanlışlığına ilke olarak duyu deneyi yoluyla karar verilebilir.

Fakat duyu deneyi kişiden kişiye değiştiği, yani göreli, tutarsız, değişken olduğu ve bundan dolayı da tümüyle güvenilir olmadığı için, a posteriori bilgi zorunlu ya da kesin bir bilgi olarak görülmez; a posteriori bilgi, daha çok, çelişkiye düşülmeden reddedilebilen olasılı ya da olumsal bilgidir. Yani, o yalnızca akla dayandığı ve kişinin kendi kendisiyle çelişkiye düşmeden reddedemediği kesin vezorunlu bir bilgi türü olarak görülen a priori bilgiye karşıttır.

A posteriori bilgi, mümkün bütün dünyalarda doğru olmayıp, yalnızca varlığın belirli ve özel koşulları altında, yani belirli zamanlarda ve yerlerde, tikel deney türleri için doğru olan bir bilgidir. A posteriori doğrulara, bundan dolayı olgusal doğrular ya da duyu deneyinin doğruları adı verilir. Onların doğrulukları, duyularımıza ve çevremizdeki dünyaya ilişkin deneylerimizin güvenilirliğine bağlıdır.