Bilim Dusunmez
-
Heidegger‟in düşünsel çabasının köktenciliğini belki de en iyi (Heidegger‟in kendisinin de tanımladığı şekliyle) bir hayli kaba olan cümlesi çok açık ortaya koyar: “Bilim düşünmez“
Bununla Heidegger, Düşünce ve Bilim arasında bir uçurumun olduğunu dile getirmekle kalmıyor, aynı zamanda bu uçurumun aşılamazlığını da belirtmek istiyor. Söz konusu olan şey “bir sitem değil, bilakis bilimin içsel yapısı hakkında bir saptama: Bilim bir taraftan, doğasının gereği olarak, felsefenin düşündüğü şeye tabi olurken, diğer taraftan kendisi
düşünüleni-düşünülmesi gerekeni [das zu-Denkende] unutur ve dikkate almaz”Benzer yaklaşım- Was Heibt Denken“ eserinde özlü bir şekilde ifade edilir:
Tüm bilimler felsefeye dayanır, tersi ama söz konusu değildir”Bilim düşünmez” cümlesini Heidegger, Richard Wisser ve Walter Rüdel‟in yapmış olduğu, Heidegger Im Denken Unterwegs adlı filmde daha açık bir şekilde açıklar:
Bilim, felsefenin boyutlarında hareket etmez ama farkında olmadan bu boyutlara tabidir.” Heidegger bu söylediğini Fizik örneğinde şu şekilde izah eder: Uzay-zamanla ve hareketle ilgilenen fizik, (bilimi, bilim olarak) kendinde olarak kendisinin ne olduğuna karar veremez.
Daha doğrusu, fizik biliminin metoduyla fiziğin ne olduğunu söyleyemeyiz, bunun üzerine ancak düşünebiliriz. Fizik bilimi olarak fizik, fizik hakkında ifadeler oluşturmaz. Fiziğin tüm ifadeleri-önermeleri fiziksel konuşur. Fiziğin kendisi, bir fizik deneyinin olası nesnesi değildir… Bu söylenen her bilim için geçerlidir.“