Kendi başına var olan bir mutluluk mefhumu var mıdır?
Aslında Aristo'ya göre yoktur. Zihnimizde oluşturduğumuz bir ide - fikir'dir.
Platon / Eflatun'a göre vardır. Göğün üzerinde, Tanrı'nın yanında bulunan ide - fikir - kavram'lar âleminde var olur, yaşar. Hakikat orasıdır. Mekan olarak göğün üzerindeki mekânsızlıkta bulunur.
Eflatun'un âleminde hakikat orasıdır. Yeryüzü ise oranın yansıması. Belki de bu tür anlatımlarından dolayı Mevlana Mesnevi'sinde onun için Eflâtun-u İlâhi der.
Mutluluk nerededir sorusunda biraz Eflatun kokusu var. Mistik bir koku gibi. Hakikat nerede gibi.
Bence mutluluk oldukça özneye bağlıdır. En temelde herkesin ortak noktasında bulunur yani midesinde, midesinin altında ve zihnindeki o güvenlik duygusunda.
Ve kişinin kendi yaşam tecrübesi ve tepkilerine göre şekillenen karakterinde bazı duyarlılıklar ve duyarsızlıklar oluşur. Buna göre de mutluluk anlayışı şekillenir.
Bundan dolayı bazı insanları anlayamayız, şöyle böyle yapmadan nasıl mutlu oluyor ya da mutsuz gibi yargılarda bulunuruz. Aslında aynı şeyleri biz yaşasak bizim de mutluluk anlayışımız öyle olurdu ama Tanrı gibi her şeye nüfus edemeyiz ve her şeyi çevik bir hızda idrak edemeyiz. Bu yüzden önyargı yazgımız olmuş.
Cevap olarak benim mutluluğum Ali'de, Veli'de, Ayşe'de değil bendedir. Benim kendi tecrübemdedir.
Bence mutluluk sürekli olan hazdır. Yaşamın devinimin güvenliğini sağlayabilmektir. Bu bize sonsuzluk hissi verir. Ölümsüzlük gibi. Çünkü en büyük derdimiz ölümdür. Bunu çözümleyebildiğimiz zaman ya da öyle hissedince mutlu oluruz.
Bir de mahrumiyetlerde mutluluk vardır. Bunu da sağlayan bir şeylerin, olayların sebebini, hikmetini anlamaktır.
Felsefe (Aristocu, Eflatuncu anlamında değil genel anlamında) bu yüzden vardır, hikmeti sevmek yani bilmeyi sevmek. Bilerek de mutlu oluruz. Teskin oluruz.
Tüm insanlar doğal olarak bilmeye iştah duyarlar. Aristoteles, Metafizik'in ilk cümlesi.
