Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

[nejdet evren]

sözcük üretmek soyut bir uğraşı gibi görünse de aslında öyle değildir; dolayısı ile dil denilen süreç, sözcükler realitedeki karşılıklarına tekabül eden bir tanımala/anlama/anlaşılma aracı olarak işlev görür; alt-yapısı olmayan sözcük toplumsal düzlemde ne bir anlam ifade eder ne de yer edinebilir; öncelikle akla dayalı bilimsel seküler düşünmeyi, buna dair bilimsel verileri geliştirip üretebilmeyi, tekniği ciddiye almak gerekir.

[TENTEN]

fernsehen = televizyon
fern =uzak
sehen=görmek

Almanlara bu çeviri saçma gelmiyor.
Biz çevirsek saçma tuhaf geliyor.

[kereste]

@TENTEN
Evet. O kelime uzaĝı görmek/izlemek olarak çevrilebilir ki Almanca´da tam olarak bu kastediliyor. Televizyon bir bakıma yanı başımızda olmayan şeyleri burnumuzun dibine kadar getiriyor. O bakımdan fernsehen kelimesi çok yerinde bir seçim.
Hem kelime olarak hem de fiil olarak kullanılıyor.
Das Fernsehen: televizyon
fernsehen: televizyon izlemek.

[kereste]

@nejdet-evren
Teknik konulardaki yabancı terimlerin bir çoĝunun Türkçe´ye çevrilmeden girmesini, Türkçe dilinin zayıflıĝına mı, yoksa dilimizin gelişmesine önem verilmeyişine mi baĝlıyorsun?
Bana göre yetkili kurumlar yeteri kadar özeni/gayreti göstermiyorlar.

[kereste]

@TENTEN
Öte yandan mesela bilgisayar müthiş güzel bir Türkçe kelime. Almanca karşılıĝı Computer ki İngilizce to compute (hesaplamak/işlemek) kelimesinden türemiştir. Hiç deĝişmeden Almanca´ya girmiş.

[TENTEN]

@kereste, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

@TENTEN
Öte yandan mesela bilgisayar müthiş güzel bir Türkçe kelime. Almanca karşılıĝı Computer ki İngilizce to compute (hesaplamak/işlemek) kelimesinden türemiştir. Hiç deĝişmeden Almanca´ya girmiş.

Ufo = uçan daire

[kereste]

@TENTEN
Kulaĝa hoş gelsede uçan daire UFO kelimesinin karşılıĝı deĝil.
UFO: Unidentified flying object
Yani Türkçesi "tanımlanamayan uçan cisim" olmalı ancak "uçan daire" beynimize işlemiş bir kere ve deĝiştirmek mümkün deĝil gibi.

[kereste]

Bu mevzu ile ilgili ve faydalı bir makale buldum.

Terim sorunu:
https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/819051

[nejdet evren]

@kereste zayıflık ya da önem vermemek olarak değerlendirmedim; teknolojiyi yaratamıyorsan adlandırman da mümkün değildir demek istediğim; bilgi birikimi uygarlaşmanın ortak ürünüdür ve fakat bunu kullanabilmek ayrı bir olgudur. bir toplum bağımlı değilse teknolojinin gerisinde olsa dahi kendi diline hakim olabilir, zira gereksinimler ve beklentiler temelde aynı görünse de farklılaşabilirler; önce birey ve toplum kendini gerçekleştirmelidir. ancak bu durum "üretim araçları"ndan, "üretim ilişkileri"nden azade değildir; üretimin mal edinme biçimi o toplumun tüm ilişki şeklini belirler ve bu en çok dilde kendini gösterir; nasıl ki para denilen şey bir mübadele aracı ise dil de bu mübadele biçimlerinin aynasıdır.

[DemoKratos]

"Bilişim" son derece başarılı bir sözcük üretimi ve Türkçe açısından büyük bir kazanç. Dil yaşayan bir yapıdır ve hayatta kalacak sözcükler eklemek zordur. Özellikle ülkede okuma alışkanlığının azlığı ve insanların az sayıda sözcükle iletişimi yeterli buldukları düşünüldüğünde yeni sözcüklerin tutunmasının kolay olmadığı anlaşılır. İnsanlar ihtiyaç duymuyor yani, mevcutla yetiniyorlar. Talep olmadan arz işe yaramaz.

[kereste]

Okumayı pek sevmeyen bir milletiz galiba ve argolu konuşmaya gelince herhalde dünya birincisi seçiliriz gibime geliyor. Twitter (şimdi X olmuş) ve ekşi sözlük gibi çöplüklerde kullanılan dil ve kavramlar yerlerde sürünüyor.

[bilgisezgi]

Bu halk atalarından gelen beden dilini dahi bilmiyor. Hep başka halkların özellikle arapların beden dilini kullanıyor.
Kıçlarının dilini dahi bilmeyen bir halktan yabancı sözlerin Türkçe karşılığı önerisi trajikomik olmuş.
Öneri yapsalar bile arapça ve argodan öteye gitmez.

Ben sanalda çocuklara başarılı olan kendi milletinizden örnek alın dedikçe halen yabancıları övüp duruyorlar.
Oysa bu ülkede sırtı yere gelmeyen güreşçiler, hiç mağlup olmamış boksörler, Dünya şampiyonu olmuş buz patenci kadınlar, Avrupa şampiyonu olmuş voleybolcu kadınlar, Dünya şampiyonu olmuş atletler, halterciler varken halen gözleri yabancılarda.

[TENTEN]

https://tr.wikipedia.org/wiki/Talas_Muharebesi

Talas savaşında sonra kurulan sözde Türk devletlerinin hepsinde arapça ve farsça resmi dil.

Yöneticilerin isimleri de arapça.

https://tr.wikipedia.org/wiki/Karluklar

Kaşgarlı Mahmud'un yazdığı İlk türkçe sözlüğün adı bile arapça.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Dîvânu_Lugâti't-Türk

[bilgisezgi]

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Kaşgarlı Mahmud'un yazdığı İlk türkçe sözlüğün adı bile arapça.

Araplara Türkçe öğretmek için yazılmış.
Ne için yazıldığını orada en altta yazıyor.

[TENTEN]

@bilgisezgi, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Kaşgarlı Mahmud'un yazdığı İlk türkçe sözlüğün adı bile arapça.

Araplara Türkçe öğretmek için yazılmış.
Ne için yazıldığını orada en altta yazıyor.

Tam tersi sonuç alınmış. Niyet ile sonuç uyuşmuyor.
Ayrıca Türklerde kitap yazma alışkanlığıda yok.
Çine komşular kağıttan baruttan pusuladan haberleri yok.

[bilgisezgi]

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Tam tersi sonuç alınmış. Niyet ile sonuç uyuşmuyor.

Arapçılık ağır basmış.

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Ayrıca Türklerde kitap yazma alışkanlığıda yok.

Taşlara yazarlarmış, Orhun Anıtları var.

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Çine komşular kağıttan baruttan pusuladan haberleri yok

Asırlarca can ve yurt derdiyle uğraşmışlar, normaldir.

[TENTEN]

@bilgisezgi, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Tam tersi sonuç alınmış. Niyet ile sonuç uyuşmuyor.

Arapçılık ağır basmış.

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Ayrıca Türklerde kitap yazma alışkanlığıda yok.

Taşlara yazarlarmış, Orhun Anıtları var.

@TENTEN, içinde söyledi: Yabancı sözlere Türkçe karşılıĝı önerisi...

Çine komşular kağıttan baruttan pusuladan haberleri yok

Asırlarca can ve yurt derdiyle uğraşmışlar, normaldir.

Arapçılık durduk yere ağır basmıyor.
Savaşta yenilince erkekleri öldürüp kadınları cariye olarak araplara satıyorlar.
Doğan çocukların babaları arap oluyor. Arap kültürü ile büyüyorlar.
Taş kitabelerinide çinli ustalara yaptırdıkları yazıyor.
Normal değil. Yahudilerinde yıllarca yurdu yoktu.
Yazılı tevratı yanlarında taşımasalardı dillerini unuturlardı.

[kereste]

@bilgisezgi
Dostum, halk cahil veya dilini düzgünce konuşamıyor olabilir. Bu böyle diye halkı suçlamak, bir şeyleri deĝiştirmiyor.
Bu (düzgün Türkçe öĝretmek) ilk etapta devletin kurumlarının, okulların ve akademisyenlerin başlıca görevi. Belki de ilkokuldan itibaren verilen Türkçe derslerinde bir yanlışlık/terslik var.

[Eski Kullanıcı]

İnşallah =umarım
Allah korusun = kötülük uzak olsun, benden uzak olsun
Maşallah= ne güzel
Hayırlı olsun= uğurlu olsun
Hayırlısı = uğurlu olsun
Selamünaleyküm= günaydın , nehaber, esenlikler,
Telefon= uzaduyum
Televizyon = uzagörüş
Cep telefonu = telsiz
Araba= binek

[kereste]

Bilhassa cep telefonları ile x(nam-ı diğer Twitter) gibi sanal ortamlarda yazanlar, düşüncelerini bir iki kelimeye sığdırmaya çalışıyor. Hatta durum o raddeye geldi ki, emojiler kelimelerden daha fazla kullanılır oldu neredeyse. Bilhassa gençlerin hali hazırda az olan kelime dağarcıkları bu nedenle zenginleşmiyor. Zaten okuma alışkanllığı pek yok, bunun üstüne yazma tembelliğini de eklediğinizde, ortaya kendini doğru dürüst ifade edemeyen bir nesil çıkıyor.