Aynen öyle. Çocuğa gizlide tecavüz edip görünürde Kuran öğretiyor görünmek din adamı kisvesi ile mümkün olabiliyor. Bunu din dışında bir araçla yapabilmek olası mı? Değil. Bunu dinden başka gizleyecek, örtecek bir kılıf icat edilemedi.

Minareye kılıfı ancak din terzisi dikebilir. Bunu başarabilecek başka terzi yok.

Felsefenin varoluş sorunuyla mı ilgilenmesi, yoksa insan davranışları ile mi ilgilenmesi tercihi felsefede hep bir sorun olagelmiş.

Bunun nedeni bence varlık sorununun asla çözülemeyecek olması fakat insan davranışlarını biçimlendirmenin pratik yararlarının olması. Çözemeyeceğimiz bir işle uğraşmaktansa çözüm üretebileceğimiz işlerle uğraşmak daha verimli olabilir.

En gelişkin zihinli filozoflar ikisiyle de uğraşır. Aslında tam mükemmel, kimsenin ihlal edemediği bir etik üretemeyeceğimize göre varlık sorunu gibi etik sorununun da mutlak ve kesin bir çözümü yoktur.

Farketmiyor aslında, ikisinde de ne kadar köfte, o kadar ekmek ilkesi geçerli. Benim adım hıdır elimden gelen budur veya karıncaysam ulaşamazsam da yolunda giderken ölürüm fikri.

Felsefede biraz yüksek fikirlere ihtiyaç vardır, sıradan fikirlerle pek felsefe olmaz. Hiç etikle ilgilenmeden sadece varoluş sorununa odaklanmak da eksik kalır, varoluş sorununa hiç bakmayıp sadece etik geliştirelim demek de eksik kalır.

Köle ve hizmetçileriniz varsa düşünmek için boş zamanınız çok olur.

Yine de Sokrates'in "gençlerin ahlakını bozduğu için" zehir içerek intihar etmek zorunda bırakıldığını unutmayalım.

Onu öğrencisi Platon'Un idealar dünyasını da ben aşırı derecede mistik bulurum.

Aslında Descartes'e kadar felsefe bana göre mistisizm ile iç içe olmuştur. Hatta bu durum belki mesela Jung'a kadar devam edebilmiştir. Sonrasında bilimsel yöntemin geliştirilmesi ile günümüz dünyasını oluşturabilmişiz. Ve neticede Hint düşünce biçimine şu veya bu şekilde dönmeye başlamışız. Çünkü temel varoluşcu kavramlar bir yerden sonra yetersiz gelmiş, insanların benlik arayışı konusunda yetersiz kalmış.

Hint dini yapısı ayrı bir şeydir, Hint düşünce sistemi ayrı bir şeydir.Wilhem Reich da bundan söz ediyor: "orta çağdan beri ilk defa doğuya giden gezginlerimiz var" diyoe (1960'Lı yıllar için)

Neden peki?

Çünkü bilim insan egosunu açıklamıyor. Bilim (ya da felsefenin iyice gelişmiş hali diyelim) nesnellikle ilgileniyor. İnsanı nesnel bir varlık olarak kabul ediyor. Ama Bilim, felsefe, materyalist ütopyalar (mesela komünizm) insanın varoluşsal sorunlarını çözemiyor. İnsan yine en büyük bilnmez olmaya devam ediyor. Hiçbir materyalist / batıcı yaklaşım bunu değiştiremiyor.

Doğu belki burada yeniden devreye giriyor. Özellikle de Hint düşünce sistemi.

(daha uzak-doğuda kalan düşünce sistemlerine zamnında çok ilgi duydum ama bir türlü vakit ayırıp da bunları okuyamadım. Ama aynı zamanı o tarafa ayırsaydım yine benzer, felsefeyi [Batı felsefesini] tamamlayıcı unsurlar bulacağıma inanıyorum.)